Studia - teoria czy praktyka?

W Polsce coraz częściej w mediach pojawia się zarzut, że uniwersytety nie są wystarczająco praktyczne. Wyższym uczelniom zarzuca się przekazywanie wiedzy głównie teoretycznej. Na banerach reklamowych prywatnych ośrodków czytamy, że dana „uczelnia przygotowuje studentów do wejścia na rynek pracy poprzez efektywne łączenie teorii z praktyką”. Praktyka jest więc słowem kluczowym, podnoszonym zarówno przez studentów, jak i część wykładowców.

Studiowanie stało się w ostatnich latach masowe, a dyplom nie gwarantuje już zatrudnienia w wyuczonym zawodzie. Kluczową rolę zaczęły odgrywać staże. Według raportu Polskiej Rady Biznesu „Student w pracy 2019” aż 8 na 10 studentów ma za sobą pierwsze doświadczenia związane z pracą, stażem albo praktyką (75% badanych deklarowało studia w trybie dziennym). Jako główne motywacje ankietowani wskazywali możliwość zdobycia kompetencji potrzebnych w zawodzie (42,7%) i kwestie finansowe (32,6%). Mimo tak wysokiego odsetka osób, wskazujących chęć zwiększenia kompetencji w zawodzie, studenci niejednokrotnie rezygnują ze stażu w swojej branży, gdyż ich na to nie stać. Muszą poświęcić czas na pracę w innej branży, w której dostaną wynagrodzenie, przez co nie mają już czasu na inne aktywności zawodowe..

Od absolwentów wymaga się dziś wiedzy, doświadczenia i umiejętności pracy w zespole. Rozwiązaniem, które przyszło do nas z Niemiec, są studia dualne inaczej zwane systemem przemiennym lub dwutorowym. Czym są studia dualne? Mają odpowiadać na realne potrzeby rynku pracy – powstają w porozumieniu z lokalnymi przedsiębiorcami. To właśnie przedsiębiorcy wspólnie z naukowcami opracowują plan studiów jak i zakres praktyk, realizowanych w ich zakładzie pracy, często na konkretnych narzędziach lub maszynach. System ten polega na połączeniu normalnego toku nauczania akademickiego z praktykami w przedsiębiorstwie. W pewnym stopniu można nazwać to stażem, ale jest on komplementarny z zajęciami, które student ma na co dzień. Staże, które studenci sami sobie organizują nie zawsze są zgodne z profilem ich nauczania, co nie przynosi im takiej korzyści w postaci spójnego doświadczenia, jak system dualny studiów. 

Model studiów dualnych jest bardziej wymagający od studiów tradycyjnych. Zależnie od uczelni studenci mają 2-3 dni w tygodniu płatnych praktyk zawodowych, a w pozostałe dni mają zajęcia na uczelni, z których następnie mają egzaminy. Sama specyfika studiów dualnych bardziej predysponuje do tego uczelnie techniczne i zawodowe, stąd taka możliwość jest m.in. na Politechnice Śląskiej, Akademii Leona Koźmińskiego czy też Politechnice Łódzkiej. 

Ciekawym przykładem jest jedna z warszawskich uczelni prywatnych – wraz z siecią barów szybciej obsługi tworzą od tego roku studia dualne w obszarze zarządzania w sektorze QSR (quick service restaurant). W ostatnim czasie Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego wprowadziło również doktoraty wdrożeniowe, w trakcie których przyszły doktor kształci się zarówno w aulach jak i halach produkcyjnych czy laboratoriach, opracowując technologię gotową do wprowadzenia przez dane przedsiębiorstwo i rozwiązując problemy, z jakimi dana firma się boryka.

__________________________________________________________________________________________________

Artykuł pochodzi z Magazynu Akademickiego „Koncept” i został opublikowany w ramach projektu ekonomicznego „Student na rynku”.